technika / materiał: olej, płótno
wymiary: 78x100,5
oznaczenie autorskie: Sygn. p.d.: J. Kraupe; na odwrocie napis: J. Kraupe / „Pływak” 1948 r.
opis: Pływak to praca pochodząca z „epoki podszeptów”, jak określił jeden z krytyków wczesny etap twórczości artystki, nacechowany płynącymi z różnych stron inspiracjami. Janinie Kraupe bliskie były wówczas dokonania surrealistów, sięgających poznaniem poza świat doświadczany zmysłami, ukazujących skomplikowane relacje człowieka z uniwersum. Ale, jak inni artyści z krakowskiej Grupy Młodych Plastyków, Kraupe chciała też realizować przyjęte przez nich założenia ideowe i formalne nowej sztuki, którą nazwali „spotęgowanym realizmem”. Jego celem było przezwyciężenie opisowego naturalizmu oraz dominującego w polskim malarstwie koloryzmu, przepełnionego ulotnymi nastrojami, skupionego na grach barwnych. Młodzi artyści poszukiwali nowej, racjonalnej metody dotarcia do istoty przedstawianego tematu, wydobycia jej i ukazania z maksymalną sugestywnością za pomocą logicznej konstrukcji obrazu.
ekspozycja: Galeria Sztuki Polskiej XX wieku,
Gmach Główny, al. 3 Maja 1
klucz: Grupa Krakowska >>>
wymiary: 78x100,5
oznaczenie autorskie: Sygn. p.d.: J. Kraupe; na odwrocie napis: J. Kraupe / „Pływak” 1948 r.
opis: Pływak to praca pochodząca z „epoki podszeptów”, jak określił jeden z krytyków wczesny etap twórczości artystki, nacechowany płynącymi z różnych stron inspiracjami. Janinie Kraupe bliskie były wówczas dokonania surrealistów, sięgających poznaniem poza świat doświadczany zmysłami, ukazujących skomplikowane relacje człowieka z uniwersum. Ale, jak inni artyści z krakowskiej Grupy Młodych Plastyków, Kraupe chciała też realizować przyjęte przez nich założenia ideowe i formalne nowej sztuki, którą nazwali „spotęgowanym realizmem”. Jego celem było przezwyciężenie opisowego naturalizmu oraz dominującego w polskim malarstwie koloryzmu, przepełnionego ulotnymi nastrojami, skupionego na grach barwnych. Młodzi artyści poszukiwali nowej, racjonalnej metody dotarcia do istoty przedstawianego tematu, wydobycia jej i ukazania z maksymalną sugestywnością za pomocą logicznej konstrukcji obrazu.
Pływak idealnie ilustruje te dążenia. Postać płynąca na plecach, ukazana z góry, w umownie zaznaczonym korycie rzeki czy toru basenu, jest w swej bezcielesności niemal zespolona z żywiołem wody. Luźno połączone lub zgoła funkcjonujące osobno części organizmu, ujęte w dynamicznym ruchu uświadamiają, że właśnie tak postrzegamy płynącego człowieka, obserwując ukazujące się co chwila spod wody inne fragmenty jego ciała.
Wacława Milewska
ekspozycja: Galeria Sztuki Polskiej XX wieku,
Gmach Główny, al. 3 Maja 1
klucz: Grupa Krakowska >>>