Henryk Wiciński (1908-1943)
Fryz z kompozycją wielopostaciową, [ok. 1937]
Przekaz z Centralnego Biura Wystaw Artystycznych, 1973
imnk
miniaturka

technika / materiał: brąz

wymiary: 30x53x5,5

oznaczenie autorskie: nie sygnowane

opis: Reliefowy Fryz z postaciami Henryka Wicińskiego jest jednym z nielicznych zachowanych dzieł rzeźbiarskich artysty. Wiciński należał do czołówki krakowskiej awangardy okresu międzywojennego. Był współorganizatorem Grupy Krakowskiej
oraz eksperymentalnego teatru plastyków Cricot, dla którego projektował kostiumy i scenografie. Jego sztuka miała zdecydowanie antyakademicki charakter. Zrywała z naturalistycznym postrzeganiem i odzwierciedlaniem świata, na rzecz kreacji własnych wizji ukierunkowanych rewolucyjnymi przekonaniami, dla których właściwy wyraz stanowiła stylistyka kierunków postkubistycznych. Wicińskiego inspirowała jednak niezmiennie ludzka postać, o czym świadczą dziesiątki zachowanych rysunków z projektami rzeźb i kostiumów teatralnych. Artysta poddawał ją mniej lub bardziej radykalnym uproszczeniom, odkształceniom i deformacjom, ale to ona stanowiła punkt odniesienia większości jego pomysłów. Być może miało to związek z jego lewicowymi poglądami, w których człowiek stanowił ideowe centrum, dla którego i poprzez którego dokonywać się miało przekształcanie świata.
Mniej zaangażowany charakter zdaje się mieć prezentowany fryz o łagodnym, falistym kształcie, w którym zrytmizowany motyw dekoracyjny stanowią sylwetki kobiet. Ujęte statycznie i w ruchu, zwrócone w różne strony, z wyciągniętymi ku górze ramionami pozbawione są głów i dolnych partii kończyn, eksponując wdzięk talii, pośladków i piersi. Kobiece kształty - odindywidualizowane i zbiologizowane – posłużyły artyście do gry formą, świadcząc jednak o jego tradycjonalizmie w  postrzeganiu i ujmowaniu problematyki płci.    
Wacława Milewska



ekspozycja: Galeria Sztuki Polskiej XX wieku,
Gmach Główny, al. 3 Maja 1


klucz: Awangarda >>>

© 2010 Muzeum Narodowe w Krakowie
design & concept: creator.pl
>