Tytus Czyżewski (1880-1945)
Martwa natura ze skrzypcami, [ok. 1920]
Dar Róży Aleksandrowicz, 1950
imnk
miniaturka

technika / materiał: olej, płótno

wymiary: 71x64

oznaczenie autorskie: Sygn. I.d.: Tytus Czyżewski

opis: Tytus Czyżewski, po ukończeniu studiów w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych (1902–1907), gdzie uczył się malarstwa pod kierunkiem Leona Wyczółkowskiego i Józefa Mehoffera, wyjechał do Paryża. Tam, szczególnie za drugim pobytem, w latach 1910–1912, poznał malarstwo Paula Cézanne'a i zasady rozwijającego się kubizmu. Po powrocie do kraju stał się jednym z twórców polskiej awangardy, współzałożycielem grupy Ekspresjonistów Polskich (1918), zwanych później Formistami. Był nie tylko malarzem ale i teoretykiem sztuki, poetą i dramatopisarzem. 

W swych wczesnych obrazach stosował tzw. kubizm cezannowski, umiarkowany, polegający na uproszczeniu kształtów i lekkiej deformacji przedstawianych motywów, odrzuceniu reguł „klasycznej” perspektywy zbieżnej, którą zastąpił perspektywą skróconą, przybliżającą przedmioty do powierzchni płótna. Martwa natura ze skrzypcami zdaje się godzić stylistykę secesji z nowinkami prekubizmu. Ukazuje centralnie zakomponowany motyw złożony z palety malarskiej, wazonu i skrzypiec, ukazany na tle firany i dekoracyjnie podpiętych zasłon. Nowatorstwo obrazu polega na odejściu od naturalistycznego postrzegania rzeczywistości, eliminacji głębi, zastosowaniu podniesionej perspektywy i intencji porządkowania kompozycji według zamysłu artysty. 

Wacława Milewska



ekspozycja: Galeria Sztuki Polskiej XX wieku,
Gmach Główny, al. 3 Maja 1


klucz: Awangarda >>>

© 2010 Muzeum Narodowe w Krakowie
design & concept: creator.pl
>