Jan Stanisławski (1860-1907)
Dniepr fioletowy (Dniepr o zmroku), [1903]
Dar Feliksa Jasieńskiego, 1920
imnk
miniaturka

technika / materiał: olej, tektura

wymiary: 15,9x21,1

oznaczenie autorskie: Sygn. I.d.: JAN STANISŁAWSKI

opis: Dniepr fascynował Stanisławskiego. Artysta wielokrotnie obserwował jego brzegi, meandry i limany o różnych porach dnia i roku, przy pogodzie pochmurnej i słonecznej. Efektem tej fascynacji stała się seria pejzaży – swoistych „pieśni o naturze”, w których pierwszoplanowa rola przypadła wijącej się rzece i jej barwie, zdominowanej przez głębokie szafiry, błękity nieba kontrastujące z bielą łach piasku i łagodnie harmonizujące z zieleniami, fioletami czy ugrami przybrzeżnych łąk. 

O naddnieprzańskich widokach – studiach współgrających ze sobą wody, światła i powietrza, początkowo realistycznych, z czasem coraz bardziej syntetycznych – Zenon Przesmyckiego pisał, że w tych „głębokich syntezach coraz więcej migotało nieuchwytnych, zaświatowych, – rzec by, metafizycznych pierwiastków i akcentów; śmiałe stylizacje linii i transpozycje barw sięgały niekiedy aż do czysto rytmicznych esencji natury, aż do tajemniczo symbolowanych znaczeń”. Symboliczne odczytywanie tych kompozycji dotyczy również samego Dniepru mającego swoje ważne miejsce zarówno w polskiej historii, jak i literaturze.

Urszula Kozakowska-Zaucha



ekspozycja: Galeria Sztuki Polskiej XX wieku,
Gmach Główny, al. 3 Maja 1


klucz: Koniec wieku >>>

© 2010 Muzeum Narodowe w Krakowie
design & concept: creator.pl
>