wymiary: 70x86
oznaczenie autorskie: Sygn. i dat. p.d.: Jul Fałat/907
opis: Julian Fałat, najwybitniejszy polski akwarelista przełomu XIX i XX wieku, zyskał rozgłos dzięki wielkoformatowym akwarelom i gwaszom poświęconym scenom myśliwskim z białoruskich lasów Nieświeża i Polesia, wiejskim chatom, kościołom, starym młynom, ogrodom i kwiatom. Rzadziej malował ludzi, choć był sprawnym portrecistą. Przedstawiał wszystkie pory roku, jednak sławę przyniosły artyście sceny i krajobrazy zimowe. Śnieg jest częścią serii dzieł (z lat 1902–1913), ukazujących motyw rzeczki wijącej się wśród przykrytego śniegiem pola. Niektóre z krajobrazów artysta ożywiał umieszczając sylwetki ptaków lub zwierząt.
Śnieg z 1907 roku zaliczyć trzeba do jednej z bardziej udanych realizacji cyklu, ze względu na prostotę i wyrazistość kompozycji. Fałat zastosował tu niski punkt widzenia przez co uwaga patrzącego skupia się na linii brzegu pokrytego ciężkimi nawisami śnieżnymi oraz na refleksach odbić w wodzie. Kompozycja jest pozbawiona elementów dodatkowych jak tropy zwierzyny czy same zwierzęta. Mistrzowsko zastosowany został kolor lokalny w cieniach (niebieski) i światłach (róż). Fragmenty brzegu rzeki pozbawione śniegu, utrzymane w różnych odcieniach brązu – to miejsca nie pokryte farbą, wyzyskujące naturalny kolor tektury.
W Śniegu malarz przedstawił wizję marcowego dnia zalanego ostrym słońcem, kiedy z początkiem wiosny gruba, śnieżna czapa nad brzegiem rzeki właśnie zaczyna się topić. Obraz jest jednym z najbardziej popularnych i najczęściej publikowanych dzieł Juliana Fałata. Pochodzi z niewielkiej, lecz niezwykle cennej kolekcji Teodora i Zeneidy Duninów, którą ofiarowali Muzeum Narodowemu w Krakowie w 1909 roku.
Światosław Lenartowicz
ekspozycja: Galeria Sztuki Polskiej XX wieku,
Gmach Główny, al. 3 Maja 1
klucz: Koniec wieku >>>