Aleksander Gierymski (1850–1901)
Piazza del Popolo w Rzymie, 1900–1901
Zakup, 1959
imnk
miniaturka

technika / materiał: olej, płótno

wymiary: 39,5 × 105 cm

opis: Proces powstawania obrazów Gierymskiego był niemal każdorazowo długi i żmudny. Pracę w atelier poprzedzała obserwacja motywu w plenerze, pozwalająca na uchwycenie ulotnych stosunków świetlnych i barwnych. Ukończone dzieło cechowała czasem wymęczona sztywność, daleka od lekkości studiów przygotowawczych. W ostatnim, rzymskim okresie twórczości artysta uwieczniał wygląd wielu placów i ulic Wiecznego Miasta. Znalazła się wśród nich także Piazza del Popolo, z egipskim obeliskiem pośrodku, stanowiąca imponujące założenie urbanistyczne. Od północy do placu prowadzi Via Flaminia. Po przekroczeniu bramy, zwanej Porta del Popolo, otwiera się widok na zbieg trzech ulic: Via Babuino, Via della Ripetta oraz Via del Corso, której początek wyznaczają dwa, niemal bliźniacze kościoły: Santa Maria dei Miracoli oraz Santa Maria dei Montesanto. 
Omawiany obraz stanowi olejny szkic do ostatecznej kompozycji, przechowywanej w zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie. Panoramiczność ujęcia została podkreślona przez silnie wydłużony, poziomy format płótna, a przestrzenność krajobrazu uległa spłaszczeniu dzięki specyficznemu kadrowaniu. Pionową oś kompozycji wyznacza wznoszący się pośrodku obelisk. Pierwszy plan zajmuje wybrukowana powierzchnia placu, po której porusza się przypadkowo uchwycona kobieta. Na dalszym planie widnieją zabudowania oraz porośnięta zielenią trybuna. W krajobrazie uderza chłodny, analityczny stosunek artysty do przedstawianego motywu, a jednocześnie jest dostrzegalna niezwykła wrażliwość malarza na efekty barwne i świetlne. W przeciwieństwie do skończonej kompozycji, wykonanej pedantycznie techniką zbliżoną do pointylizmu, omawiany szkic został namalowany syntetyczną, swobodnie nakładaną plamą barwną, z dbałością o wydobycie form za pomocą konturu, widoczną zwłaszcza w partii architektury.
 
Aleksandra Krypczyk
 
 


ekspozycja: Galeria Sztuki Polskiej XIX wieku w Sukiennicach,
Sukiennice, Rynek Główny 1/3


klucz: Realizm, polski impresjonizm, początki symbolizmu >>>

© 2010 Muzeum Narodowe w Krakowie
design & concept: creator.pl
>